Nakon Izetbegovićeve apelacije Venecijanska komisija osporila Dan Republike Srpske

SARAJEVO – Venecijanska komisija smatra da je izbor 9.januara za Dan Republike, podstaknut osjećajima i događajima od značaja za samo jedan narod, dok ga druge zajednice smatraju bolnom uspomenom.

Bez obzira na to on je nametnut svim građanima u entitetu Republike Srpska. U svjetlu toga, zaključuje se da nastavak obilježavanja ovog datuma može dovesti do diskriminacije.

Ovo je zvanični stav Venecijanske komisije na upit Ustavnog suda Bosne i Hercegovine koji je zatražio mišljenje po apelaciji koju je Bakir Izetbegović, član Predsjedništva BiH, podnio Ustavnom suda BiH za ocjenu ustavnosti članova Zakona o praznicima RS, kojima se kao zvanični praznik 9. januar utvrđuje kao Dan Republike.

Evropski odbor za demokratiju kroz pravo, poznatiji kao Venecijanska komisija, na svojoj 96. plenarnoj sjednici, usvojila je mišljenje o usklađenosti izbora Dana Republike Srpske sa anti-diskriminatornim standardima Vijeća Evrope, odnosno Evropske konvencije o zaštiti ljudskih prava i temeljnih sloboda.

Zahtjev za mišljenje po ovom pitanju, uputio je Ustavni sud Bosne i Hercegovine, još 20.06.2013. godine, a u vezi sa ocjenom ustavnosti pojedinih odredbi Zakona o praznicima Republike Srpske. U mišljenju se podvlači da da Ustav BiH poznaje, ne samo obavezu zaštite individualnih prava i sloboda u slučajevima diskriminacije,već i u smislu ustavnog principa jednakosti svih konstitutivnih naroda, čime se zabranjuje bilo kakva privilegija ili eskluzivitet jednog naroda u odnosu na druga dva.

Venecijanska komisija smatra da je izbor 9. januara za “Dan Republike”, podstaknut osjećajima i događajima od značaja za samo jedan narod, dok ga druge zajednice smatraju bolnom uspomenom. Bez obzira na to, on je nametnut svim građanima u entitetu Republika Srpska. U svjetlu toga, zaključuje se da nastavak obilježavanja ovog datuma može  dovesti do diskriminacije u vezi sa Članom 1. Protokola 12.,te članom 2(a), (c) i (d) Međunarodne konvencije za eliminaciju svih oblika rasne diskriminacije, a u vezi sa članom II (4) Ustava Bosne i Hercegovine.

Po dostavljanju ovog mišljenja Ustavnom sudu Bosne i Hercegovine, sudije Ustavnog suda BiH će donijeti konačnu odluku u vezi sa ovim pitanjem. U svakom slučaju, ovo je još jedan pomak u sporoj borbi za ostvarenje ravnopravnosti svih naroda i građana na prostoru entiteta Republika Srpska.